Artykuł ten jest fragmentem rozdziału „Projektowanie analizy efektywności sieciowych projektów inwestycyjnych na przykładzie spółki z branży telekomunikacyjnej” książki Systemy wspomagania organizacji SWO 2015 pod redakcją T.Porębska-Miąc.
Infrastruktura sieciowa istnieje od dawna w historii cywilizacji. Podstawowymi inwestycjami sieciowymi znanymi od starożytności są drogi oraz wodociągi. W czasach nowożytnych infrastruktura sieciowa zyskała na istotności dzięki nowym mediom, które mogą być transportowane jedynie (bądź głównie) w ten sposób. Są to np.: energia elektryczna, telewizja, internet, telefonia.
Analizy efektywności nakładów inwestycyjnych na infrastrukturę sieciową zaczęły być rozwijane relatywnie późno ze względu na fakt, że przez długi czas infrastruktura ta należała do państwa. Ocena efektywności nakładów inwestycyjnych była więc kwestią drugorzędną, gdyż znacznie większą rolę w podejmowaniu decyzji o rozpoczęciu inwestycji odgrywał szeroko pojęty dobrobyt społeczny, będący podstawą dobrze funkcjonującego państwa.
Nowo tworzone infrastruktury, jakie zaczęły się pojawiać w latach 90. XX w., takie jak: sieci telewizji cyfrowej, internetu szerokopasmowego i mobilnego oraz telefonii mobilnej, były tworzone od podstaw przez firmy prywatne. W pierwszej dekadzie XXI w. rosnący popyt zapewniał równie dynamiczny wzrost finansowania nowej infrastruktury. Obecna dekada jest już jednak okresem znacznie wolniejszego wzrostu oraz znacznie większej konkurencji na rynku telekomunikacyjnym. Pojawia się w związku z tym również konieczność precyzyjniejszej analizy sposobu inwestowania w infrastrukturę sieciową w kontekście potencjalnych korzyści, jakie można z tego uzyskać. Ważne jest rozpatrzenie istniejących narzędzi do analizy tego typu projektów inwestycyjnych oraz ewentualne zaproponowanie nowych. Analizę poniższą przedstawimy w kontekście przedsiębiorstwa z branży telekomunikacyjnej. Branża ta – oprócz istotnej cechy posiadania infrastruktury sieciowej – charakteryzuje się ponadto niezwykle szybkim starzeniem się moralnym infrastruktury, szczególnie tej dotyczącej internetu. W związku z tym, często niezbędne są projekty odtworzeniowe, pozwalające na utrzymanie obecnych klientów poprzez nieobniżanie poziomu rynkowego usług.
Proponowana przez nas metoda podejmowania decyzji o wyborze optymalnego pakietu sieciowych projektów inwestycyjnych bazuje na maksymalizacji funkcji dobrobytu społecznego z uwzględnieniem dodatkowego więzu jaki nakłada na dane przedsiębiorstwo ograniczony budżet.
gdzie:
DSC – przyrost dobrobytu społecznego na poziomie spółki,
DSp – przyrost dobrobytu społecznego liczony na poziomie projektu p,
Ep(Pi) – przyrost elastyczności popytowej konsumenta projektu p w lokalizacji i,
Kp(Pi) – przyrost kosztu wytwarzania projektu p w lokalizacji i,
i – lokalizacje objęte oddziaływaniem projektu.
Całość publikacji dostępna jest w książce Systemy wspomagania organizacji SWO 2015 pod redakcją T.Porębska-Miąc
Zapraszam Państwa do rozmów
Agnieszka Baklarz
Biegły rewident